قواعد ارث برای ایرانیان خارج از کشور
بررسی معنای ارث از نظر لغوی، حقوقی و قواعد حاکم بر آن :
ارث در لغت به معنای میراث و ما ترک است یعنی آنچه که میت ترک کرده و از متوفی به جای مانده است و در اصطلاح حقوقی به معنی انتقال دارایی و اموال شخص متوفی به بازماندگان به صورت قهری می باشد، منظور از قهری این است که اراده شخص در آن دخیل نیست و امر قانون بر آن حاکم است پس اشخاص با اراده خود و به صورت قراردادی نمی توانند مشخص کنند که بعد از فوتشان اموال و دارایی آن ها به چه شکل، میزان و به چه افرادی تعلق بگیرد. ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که پس وصیت چیست که شخص قبل از فوتش می تواند به وسیله آن برای اموالش تکلیف تعیین بنماید و مشخص کند که چه مقدار از اموالش بعد از فوت به چه کسی برسد؟
در پاسخ باید گفت که از کل اموال و دارایی هایی که در لحظه فوت برای متوفی باقی می ماند تنها یک سوم را میتوان وصیت نمود و دو سوم آن شامل قواعد ارث می شود که غیر ارادی و قهری است.
قواعد ارث برای ایرانیان خارج از کشور چگونه است ؟
قانونگذار جمهوری اسلامی ایران در مواد ۵، ۶ و ۷ قانون مدنی، تصریح کرده است که اتباع ایران در هر کجای دنیا که زندگی کنند، از حیث احوال شخصیه و ارث، مشمول قانون ایران هستند همچنین اتباع خارجی که در ایران زندگی می‌کنند در حدود و معاهدات و به شرط رفتار متقابل، در مسائل مربوط به احوال شخصیه، تابع قانون کشور متبوع خود هستند.
حال ممکن است برایتان سوال به وجود بیاید که احوال شخصیه چیست؟
احوال شخصیه به مجموعه صفات انسان گفته می‌شود که به اعتبار آن‌ها یک شخص در اجتماع دارای حق و حقوق می‌شود و آن را اعمال و اجرا می‌کند که مستفاد ازمواد قانونی مرتبط اموری از قبیل، نکاح، طلاق، ارث، وصیت، اهلیت و فرزندخواندگی به عنوان مصادیق «احوال شخصیه» تعیین شده‌اند.
پس نتیجه می گیریم که قوانين ایران در باب احوال شخصيه، از جمله ارث، در مورد تمامی اتباع ايران، ولو اينکه مقيم در خارجه باشند، قابل اجرا خواهد بود و نمی توان گفت که چون یک ایرانی در خارج از کشور زندگی و فوت کرده است قانون کشوری که در آن اقامت داشته است برامور مربوط به ارث او حاکم است.
کلام آخر
از آنجا که مسائل مربوط به ارث از قانون ایران تبعیت می نماید، در صورتی که تبعه ی ایرانی در خارج از کشور فوت کند وراث او نیازمند شناخت قواعد حاکم بر ارث می باشند که این امر مستلزم اشراف کامل فرد به قوانین داخلی است و در این شرایط لزوم داشتن یک وکیل دادگستری که دارایی موجود متوفی در ایران را تحت نظارت و اداره خود درآورد بیش از پیش محسوس است و اهمیت این موضوع باعث شده است که بسیاری از عزیزان هم وطن که در خارج از کشور اقامت دارند جهت اداره و تسلط بر اموالشان پیش از فوت احساس نیاز به حضور وکیل دادگستری کنند.