گران فروشی، مجازات و نحوه ی شکایت از آن
دراین مطلب به بررسی جرم گران فروشی و راه های گزارش شکایت و همین طور مجازات آن پرداختیم . آیا تا به حال گزارشی از گران فروشی را به مرجع پیگیری مرتبط با آن اطلاع داده اید ؟
زمان لازم برای مطالعه این مطلب : 4 دقیقه
گران فروشی ! پدیده ای که تقریبا در تمام دوران و به خصوص با افزایش تحریم ها و کاهش قدرت خرید مردم در ایران شاهد آن بوده ایم. گران فروشی علاوه بر اینکه از نظر اقصادی بر روی جامعه تاثیر منفی دارد، باعث می‌شود نوعی بی نظمی و هرج و مرج در جامعه ایجاد شود.
بدون شک یکی از دلایل عمدهی گران فروشی عدم توجه ضابطین قضایی و فرصت طلبی سودجویان است که باعث می شود اقشار مختلف فشار اقتصادی شدیدی را متحمل شوند. اما گران فروشی دقیقا به چه معناست و آیا در قانون ایران برای گران فروشی مجازاتی در نظر گرفته شده است؟
مفهوم گران فروشی چیست ؟
” گران فروشی به معنای عرضه کالا یا خدمات، به بهای بیش از نرخ‌های تعیین‌شده توسط مراجع رسمی به صورت علی‌الحساب یا قطعی و عدم اجرای مقررات و ضوابط قیمت‌گذاری و همین طور انجام هر نوع اقدامات دیگر که منجر به افزایش بهای کالا یا خدمات برای خریدار گردد”.
بنابراین گران فروشی دارای تعریفی است که عدم پیروی از آن مستوجب مجازات قانونی خواهدبود.
در این خصوص یک قانون به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است. قانون مذکور تحت عنوان «قانون تشدید مجازات محتکران و گرانفروشان» در سال 1367 به تصویب رسیده است.
همان طور که اشاره شد به موجب بند (ب) ماده (1) گرانفروشی عبارت است: از عرضه کالا به بیش از نرخ متعارف و در مورد کالاهایی که به دست دولت توزیع می گردد به بیش از نرخ تعیین شده توسط دولت»
به موجب ماده 5 قانون مذکور ” هرکسی که مرتکب هر یک از اعمال مشروحه زیر شود با رعایت امکانات و شرایط خاطی و دفعات و مراتب جرم و مراتب تأدیب برای مرتبه اول به جزای نقدی از دو تا 5 برابر و برای مرتبه دوم از 5 تا 10 برابر قیمت کالا و خدمات مورد تخلف در این ماده و برای مرتبه سوم برای افراد غیر صنفی از 10 تا 20 برابر قیمت کالا و خدمات مورد تخلف در ماده و در مورد افراد صنفی علاوه بر مجازات مرتبه دوم به لغو پروانه محکوم خواهند شد».
بنابراین از آنجا که گران فروشی پدیده ای بسیار مهم در جامعه است و تاثیرگذاری فراوان دارد، قانون گذار در پیشگیری از آن قانون و مجازات وضع کرده است. بدین ترتیب خواسته تا با وضع مجازات و جریمه فروشندگان، متخلفین مرتکب این رفتار نشوند. اما در این موضوع باید توجه داشت که شرایط فرهنگی و اقتصادی جامعه بر گران فروشی موثر است. بدین ترتیب که اگر افراد در شرایط درست اقتصادی قرار داشته باشند و جامعه از سلامت و نظارت برخوردار باشد این مشکل خود بخود حل خواهد شد.
همان طور که گفته شد مطابق قوانین موجود با گران فروشی برخورد خواهد شد اما مجازات گران فروشی چیست ؟
مجازات گران فروشی چیست؟
برای فروشنده ای که اقدام به گران فروشی می کند قوانینی وضع شده که در هر سال متفاوت است و بر اساس میزان و تعدد دفعات گران فروشی جریمه وضع می‌شود. فرد گران فروش علاوه بر جبران خسارت وارد به خریدار باید جریمه نقدی معادل مبلغ گران فروشی پرداخت کند. در صورت تکرار پارچه یا تابلو در سر در واحد صنفی به مدت ۱۰ روز نصب می‌شود. اگر گرانفروشی ادامه پیدا کند و کل مبلغ جریمه‌های نقدی پس از بار چهارم تخلف به بیش از ۲۰ میلیون ریال برسد، پارچه یا تابلو در سر در محل کسب به عنوان متخلف صنفی نصب می‌شود و واحد صنفی به مدت ۳ ماه تعطیل خواهد شد.
آیا ارزان‌فروشی هم مجازات دارد ؟
شاید تصور عموم بر این باشد که تنها گران فروشی مجازات دارد اما همانطور که گفته شد مجازات گران فروشی بدلیل برهم زدن نظم اقتصادی جامعه است! ارزان فروشی هم دقیقا همین اثر را دارد. بنابراین اگر شخصی به دلیل جذب مشتری بیشتر قیمت محصولی را بیش از حد پایین آورده و باعث کسادی سایر کسب و کارهای مشابه شود، می توان تا تعطیلی آن محل کسب پیش رفت.
گران فروشی را به کجا اطلاع دهیم ؟
روش اول از طریق مراجعه به سامانه ۱۲۴ سازمان صنعت، معدن و تجارت است. از این طریق میتوانید از مسئولان بخواهید که به سازمان حمایت نسبت به تخلف واحدهای تولیدی اعلام گزارش کنند. دوم اینکه خود به صورت مستقیم به عنوان شاکی اقدام کنید.
از طریق سامانه 135 میتوان هم به عنوان شاکی و هم به عنوان گزارش دهنده اعلام تخلف و شکایت کرد. تفاوت این دو نیز در این است شاکی یک گزارش را برای سازمان تعزیرات حکومتی ارسال میکند و برای او تشکیل پرونده و یک کد رهگیری صادر می‌شود که میتواند با این کد پیگیر شکایت خود باشد. اما اگر گزارش دهنده، تنها گزارشی از تخلف را ارسال میکند سازمان تعزیرات حکومتی به این گزارش رسیدگی کرده و نتیجه آن را برای فرد مورد نظر ارسال میکند.
یکی از وظایف اصلی تعزیرات، نظارت بر قیمت کالاها یا مقابله با گرانفروشی است که در فصل اول ماده ۲ قانون تعزیرات کشور توضیح داده شده است. شهروندان در صورت مشاهده تخلفی می‌توانند با ۱۳۵ یا شماره پیامگیر ۳۰۰۰۰۰۱۳۵ یا تارنمای www.t135.ir شکایت خود را اطلاع و ثبت کنند.
تا حد امکان برای هر خریدی هر چند جزیی (مثلاً غذایی که در یک رستوران می‌خوریم) حتماً از فروشنده یا ارائه‌کننده خدمت، رسید، فاکتور یا صورت‌حساب دریافت کنید و اگر صفت یا ویژگی خاصی برای خرید مد نظر دارید حتماً از فروشنده بخواهید که این ویژگی را در فاکتور قید کند و این سند را تا زمان معقولی (معمولاً چند روز برای کالاهایی که زود مصرف می‌شوند و چند ماه برای کالاهایی که دوام بیشتری دارند) نگه‌داری کنید تا در صورتی که با مشکلی از نظر کیفیت کالا یا قیمت و … مواجه شدید، پیگیری‌های بعدی با سهولت بیشتری انجام شود.
کارشناسان موسسه حقوقی اندیشه، آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی به سوالات شما عزیزان در مورد گران فروشی پاسخ دهند. با ما در ارتباط باشید.