تفاوت دعاوی حقوقی و کیفری
مهم ترین بحث در رابطه با دعاوی حقوقی و تفاوت آنها با دعاوی کیفری تفاوت میان طرفین این دعاوی، مرجع رسیدگی و هم چنین ماهیت این نوع دعاوی است، در حقیقت دعاوی حقوقی بر اثر ادعای بر یک حق مطرح می شود و طرفین این دعاوی عموما” افراد خصوصی (یا اشخاص دولتی در مقام تصدی) هستند که ادعایی مبنی بر وجود حقی را مطرح می کنند، ماهیت این دعاوی نیز با دعاوی کیفری متفاوت است؛ دعاوی مدنی بر مبنای احقاق حق تشکیل می شوند و دعاوی کیفری اصولا بر مبنای به مجازات رسانیدن افراد خاطی.
مشخصات دعاوی حقوقی
- دعاوی حقوقی با جریان انداختن دعوی توسط خواهان یا اشخاصی که در رابطه با خواهان دارای سمت هستند شروع می شود.
- ثبت دعاوی حقوقی در سیستم قضایی به وسیله بیان اظهارات خواهان در فرم های مخصوصی که دادخواست نامیده می شود شروع می شود.
- طرف دیگر دعوی در دعاوی حقوقی خوانده نامیده می شود، خوانده قانونا مجبور به حضور در جلسه دادرسی نیست و در صورت غیبت تنها ممکن است محکوم به بی حقی شود.
- هزینه دادرسی در دعاوی حقوقی بر مبنای میزان خواسته خواهان تعیین می شود؛ لذا امکان طرح دعوای اعسار در خصوص هزینه های دادرسی دعاوی حقوقی وجود دارد.
- بسته به میزان خواسته امکان طرح دعاوی مدنی در شوراهای حل اختلاف وجود دارد، در حالیکه شورا صلاحیت رسیدگی به دعاوی کیفری را ندارد.
- طرفین دعوی می توانند در هرمرحله از دعوی حقوقی دعاوی خود را با صلح و سازش خاتمه دهند، در حالیکه تعداد دعاوی کیفری که با گذشت و سازش طرفین مختومه می شوند محدود است.
- طرفین دعاوی حقوقی می توانند برای حل و فصل دعاوی خود به داوری مراجعه کنند ؛ مراجعه به داوری برای حل و فصل دعاوی کیفری ممنوع است.
لازم به ذکر است که مرز بندی میان دعاوی حقوقی و کیفری همیشگی نیست و ممکن است در جریان رسیدگی به یک دعوی قاضی دادگاه حقوقی متوجه جنبه مجرمانه آن شود یا اینکه در حین رسیدگی به دعوای کیفری جنبه مدنی و احقاق حق اشخاص خصوصی نیز مطرح شود.