مجله حقوقی اندیشه

مدت زمان لازم برای مطالعه این مطلب : 4 دقیقه 

محرمانگی چیست؟

محرمانه در لغت به معنای مخفی نگه داشتن اطلاعاتِ بازگو شده از افرادی خاص است. میزان محرمانگی، با ماهیت و ارزشمندیِ اطلاعات رابطه مستقیمی دارد. تعهد به رازداری، از راهکارهایی است که در حفظ محرمانگی، پیشنهاد می شود.  بدیهی است میزانِ تعهد به رازداری نیز، با ارزشِ اطلاعات، رابطه مستقیمی دارد.

قرارداد محرمانگی – عدم افشاء اطلاعات

امروزه یکی از بزرگترین نگرانی های ایده پردازان، افشاء اطلاعات آنان، حین مذاکره، حین همکاری و یا پس از تنظیم قرارداد است. از مرسوم ترین راهکارهای حقوقی در رفعِ نگرانی و ایجاد مسئولیت برای ناقض، تنظیمِ قرارداد محرمانگی و عدم افشاء اطلاعات یا Non-Disclosure Agreement – NDA است. این نیاز در مواقع مختلفی از جمله تصمیم به شراکت و استخدام کارمندان، احساس می شود.

شرط محرمانگی می تواند به صورت قرادادی مستقل و یا ضمن قرارداد اصلی، آورده شود. عموما، ضرورتِ تنظیم قرارداد محرمانگی به صورتِ مستقل، قبل از انجام مذاکرات اولیه یا پیشنهاد کاری است چراکه امکان افشاء اطلاعات ارزشمند در همان مراحلِ اولیه، نیز ممکن است . در صورت عدم توافق طرفین و انعقاد قرارداد، خطر افشاء و سوء استفاده از اطلاعاتِ دارنده، بدون هیچ آورده مالی، افزایش پیدا کند.

نکات حقوقی ضروری در قرارداد محرمانگی

همانطور که افراد از اموال خود محافظت می کنند و آن را در معرض تضییع و اتلاف قرار نمی دهند، این حفاظت در خصوص اطلاعات نیز مصداق دارد و دارنده اطلاعات ارزشمند، پیش از هر ادعایی باید اقدامات لازم در حفاظت از اطلاعات را رعایت کند تا بتواند مدعی خسارت شود. در موارد بسیاری رسیدگی به پرونده های بین المللی، ادعای نقضِ خواهان، به دلیلِ بی احتیاطی در تبادل اطلاعات و عدم توجه به نکات حفاظتی، رد شده است. در حالت کلی و با توجه به ماهیت اطلاعاتی و مبهم بودن موارد سوء استفاده از اطلاعات ارزشمند، توصیه می شود به موارد زیر در تعیین تعهدات طرفین، توجه شود :

– دامنه تعهدات به صورت کلی و منطبق بر موضوع قرارداد باشد و از پرداختن به جزئیات خوددداری شود. بدیهی است هر ادعای نقضی، قابلیت پیگرد قانونی ندارد و معیار ارزیابی نقض، با توجه به موضوع قرارداد و با تشخیص کارشناس، ارزیابی می شود.

– توصیه می شود ضرب العجلی برای طرفین در نظر گرفته شود تا در صورت اطلاع از افشاء اطلاعات، طرف را مطلع کند تا فرصت جلوگیری از انتشار به واسطه صدور دستورات قضایی، مهیا شود.

ضمانت اجرای قرارداد های محرمانگی – عدم افشاء اطلاعات

از آنجاکه تبدیل خسارت ناشی از نقض محرمانگی، نیازمند کارشناسی دقیق، اشراف به موضوع و شناختِ بستر تجاری موضوع قرارداد و تعیین آن توسط دادگاه، زمانبر است، توصیه می شود طرفین برای تسریع در رسیدگی، از ابتدا وجه التزامی در قرارداد پیش بینی کنند که تا متضرر نشوند. میزان وجه التزام، رابطه مستقیمی با میزان ارزشمندیِ اطلاعات دارد.

در حالت کلی، صرفِ اثباتِ نقض، برای دریافت وجه التزام کافی نیست و برای محق بودن در وصول آن، باید خسارت ثابت شود. بنابراین اگر در نظر دارید قبل از اثبات خسارت، وجه التزام را وصول نمایید، باید شرطِ وصول آن در صورت نقض و عدم اثبات خسارت، به صورت شفاف در قرارداد قید شود تا وجاهت قانونی پیدا کند.

در صورتی که وجه التزام پیش بینی نشده باشد، در صورت نقض تعهدات هریک از طرفین، طرف متضرر می تواند دعوای الزام به پرداخت خسارت ناشی از نقض تعهد را اقامه کند که توسط کارشناسان دادگستری، ارزیابی می شود.

نگارنده : مریم مهردوست