ظهر نویسی چک و آثار حقوقی آن

ظهر نویسی چک و آثار حقوقی آن

ظهرنویسی یا همان پشت نویسی چک، به منظورهای مختلفی صورت می پذیرد که در مقاله زیر مختصرا به انواع و آثار حقوقی آن می پردازیم.

زمان لازم برای مطالعه این مطلب : 3 دقیقه 

ظهر نویسی چک

ظهر نویسی یا همان امضا پشت چک با اهداف مختلفی صورت می پذیرد. غالبا ظهر نویسی با هدف انتقال انجام می گردد به این معنا که دارنده چک با امضاء پشت آن، امتیازات چک را به شخص دیگری منتقل می کند . در مواردی هم ظهر نویسی با هدف ضمانت صادرکننده چک انجام می شود. در اینجا انتقال طلب ساده نیست بلکه ظهرنویس پرداخت وجه چک را هم تضمین می کند.

آثار حقوقی ظهرنویسی با هدف ضمانت

در این نوع ظهرنویسی، ظهرنویس  با امضای خود تضمین کننده پرداخت مبلغ چک است. دارنده چک در صورت بلامحل بودن چک و پس از دریافت گواهی عدم پرداخت در موعد قانونی، می تواند علیه امضاء کننده اقدام حقوقی نماید. کلیه کسانی که اقدام به ظهر نویسی چک کرده اند در قبال دارنده آن مسئولیت تضامنی دارند. لازم به یادآوری است که نیازی نیست، تقدم و تاخر تاریخ امضاها رعایت شود و دارنده می تواند بر علیه هریک از امضاء کنندگان فارغ از تقدم و تاخر آن جهت وصول وجه چک، مراجعه نماید.

آثار حقوقی ظهرنویسی با هدف انتقال

اگر چک به نام شخصی خاص نوشته شده باشد، انتقال آن با دوفقره امضای دارنده امکانپذیر است. لازم به یادآوری است که این نوع انتقال در خصوص چک های حامل مطرح نیست چراکه این نوع چک ها به نام فرد خاصی صادر نشده فلذا نیازمند ظهرنویسی نیست. باید توجه کرد که انتقال بدون امضا وجه قانونی ندارد و ذکر نام و نام خانوادگی در ظهرنویسی الزامی نیست و صرف دو امضا حتی بدون نام و تاریخ کفایت می کند.

معیار تشخیص ظهرنویسی به قصد انتقال با ضمانت

باید یادآوری کرد که فقط دارنده چک حق انتقال آن را دارد چراکه که انتقال فرع بر مالکیت است. چنانچه دارنده و ظهرنویس یک نفر باشند می توان  گفت این ظهرنویسی با هدف انتقال صورت گرفته است در غیر اینصورت هدف ضمانت است. در مواقعی که مالکیت امضاء کننده مشخص نباشد اصل را بنا به قاعده تصرف بر مالکیت ظهرنویس فرض کرده و ظهرنویسی را با هدف انتقال  در نظر میگیریم. اظهارهات امضاء کننده در مواردی نیز قابلیت استناد دارد و هرآنچه در ذیل امضاء ذکر شده است قابلیت استناد دارد.

نکته آخر اینکه ظهرنویسی با هدف ضمانت موجبات سقوط پیگیری کیفری جرم را فراهم نموده و نمی توان از دارنده آن شکایت کیفری کرد.

نگارنده : مریم مهردوست