مجله حقوقی اندیشه

مدت زمان لازم برای مطالعه این مطلب: 3 دقیقه  

مفهوم فرانشیز چیست؟

فرانشیز امتیازی است که در قالب قرارداد اعطا شده و بین فرانشیز دهنده وگیرنده منعقد می‎شود. در این قرارداد، حقوق پدیدآورنده بدون انتقال مال صورت می‎گیرد و امتیازگیرنده در ازای مبلغی پول و تحت شرایطی خاص، حق ساخت، فروش، استفاده از علایم و نام تجاری را به متقاضی می دهد. لازم به یادآوری است که در این قرارداد می بایستی طرفین تاجر باشند. این نوع قرارداد در زمینه های مختلف تولید، توزیع و خدماتی منعقد می گردد و سه ویژگی خاص دارد که عبارتند از :

– در این قرارداد ، نظارت امتیازدهنده چشمگیر است.

– در این قرارداد، مبلغ دریافت شده اغلب در ازای مدیریت فرانشیز دهنده پرداخت می شود.

– هدف اصلی این قرارداد بازاریابی علامتی یا برندی خاص است.

تعهدات طرفین فرانشیز شامل چه مواردی است؟

به موجب قرارداد فرانشیز تعهداتی بین طرفین ایجاد می‎شود که عبارتند از :

تعهدات فرانشیز دهنده : تعهد به تسلیم موضوع قرارداد، ارائه اطلاعات، همکاری و نظارت و ارائه خدمات مرتبط

تعهدات فرانشیز گیرنده : تعهد به استفاده معمول از علامت تجاری، عدم رقابت با نظام فرانشیز، تبعیت از راهبردها و دستورالعمل تجاری، تعهد به پذیرش کنترل و ممیزی های فرانشیز

نمایندگی های تجاری

این نوع قراردادها همانند قراردادهای وکالت هستند و درقالب های قراردادی خاصی تنظیم می شوند. از این قالب ها می توان به توزیع کننده (Distributor ) و نماینده ها (Agent) ها اشاره کرد.

Distributor: این نهاد تجاری با صدور اجازه از صاحب برند اصلی، اقدام به فعالیت می کند. لازم به یادآوری است که این نهادها، به نام خود فعالیت می کند نه اصیل.

Agent: این نهاد تجاری به نام اصیل فعالیت می کند و وظیفه نظارتی همسو با استانداردهای دارنده علامت تجاری را برعهده دارد. هرچند گاهی این استانداردها بنا به فرهنگ جامعه، بومی سازی می شود ولی نقش نظارت بین المللی صاحب علامت به قوت خود باقی است. می توان گفت به نوعی مسئولیت اجرای خدمات پس از سرویس را برعهده دارند.

اغلب قراردادهایی که دارندگان برندهای بین المللی با ایران منعقد می کنند در قالب Distributer است چراکه دارنده برند با این نوع قرارداد، مسئولیتی برای ارائه خدمات بعد از موضوع قرارداد ندارند و مسلما راهی ساده تر برای تجارت محسوب می شود.

سخن آخر

در مقایسه تعاریف ذکر شده می توان بیان کرد که ماهیت حقوقی قرارداد فرانشیز برخلاف نمایندگی های تجاری، انتقال امتیاز بدون انتقال مالکیت است.

نگارنده : مریم مهردوست