مسئولیت کارفرما در شرایط بیماری همه گیر

مسئولیت های مدنی کارفرما، مسئولیت های کیفری کارفرما، بیماری همه گیر

یکی از مسئولیت های مهمی که قانون برای کارفرما تعریف کرده است فراهم آوردن محیطی است که در آن کارگران بدون ترس از ابتلا به بیماری مشغول به کار شوند . در این راستا ماده ۸۵ قانون کار به صراحت اینگونه اظهار می دارد که حفظ بهداشت محیط کار از وظایق کارفرما می باشد.

بررسی مفهوم بهداشت کار در شرایط عادی چندان سخت نیست استفاده از پزشک کار، لزوم انجام آزمایشات پیش از شروع کار ، فراهم آوردن وسایل مربوط به حفظ بهداشت فردی و محیط از جمله نصب دوش و روشویی در محیط کار و هم چنین کمک گرفتن از نیروهای متخصص و آموزش دیده در خصوص طب کار از جمله مواردی است که در آیین نامه های مختلف به آن اشاره شده و از این جهت تکالیف قانونی کارفرما درخصوص حفظ بهداشت محیط کارگاه و کمک به حفظ بهداشت فردی کارگران در شرایط عادی مشخص شده است.

اما سوالی که برای بسیاری از کارفرمایان و هم چنین کارگران پیش می آید این است:

مسئولیت کارفرما در شرایطی که بیماری همه گیر سلامت کارگران را تهدید می کند چیست ؟

در این خصوص در ابتدا باید به قانون کار مراجعه کرد، مطابق با نص صریح قانون کار حفظ بهداشت محیط کار از تکالیف کارفرما است ، که مواد ۸۵ تا ۹۵ قانون کار به این مهم اختصاص داده شده است و البته با توجه به قدمت این قانون باید گفت که قانون در خصوص مسئولیت کارفرما در شرایطی که با بروز یک بیماری همه جان کارگران در خطر است مسکوت است.

در چنین شرایطی برای تعیین مسئولیت کارفرما باید به سایر قوانین و اصول حقوقی و از جمله قانون اساسی مراجعه کرد.

مطابق با اصول ۲۹ ،۴۳ و هم چنین بند ۱۲ اصل ۳ قانون اساسی همه آحاد جامعه حق برخورداری از خدمات بهداشتی را دارند.

با توجه به مطالب مذکور و شیوع بیماری کرونا مسئولیت کارفرما در شرایط فعلی چیست؟

با توجه به مطالب مذکور و هم چنین فقدان نص صریح قانون در شرایط فعلی مسئولیت کارفرما باید از دو جهت بررسی شود:

الف ) مسئولیت مدنی کارفرما

ب ) مسئولیت کیفری کارفرما یا نماینده آن

مسئولیت مدنی کارفرما با توجه قانون کار مواد ۸۵ تا ۹۵ مشخص شده است اما در خصوص مسئولیت کیفری کارفرما و یا نماینده قانونی وی (مدیرعامل کارگاه) با توجه به آیین نامه های تصویب شده در رابطه با حفظ سلامت و ایمنی کارگران و محیط کارگاه باید گفت که در صورت رعایت نکردن هریک از موارد مطرح شده در این آیین نامه نه تنها کارگاه (کارفرما) از جهت جبران خسارت مسئل خواهد بود بلکه شخص مدیر عامل نیز از جهت کیفری قابل تعقیب خواهد بود.

رویکرد فعلی وزارت کار در بحران کرونا چیست ؟

متاسفانه در حال حاضر وزارت کار در خصوص مواجه با بحران کرونا و خطری که سلامت کارگران را به خصوص افراد شاغل در واحدهای تولیدی تهدید می کند تا حد زیادی منفعلانه بوده است، در شرایط فعلی وزارت کار با تصویب یک بخش نامه بر لزوم پیشگیری تاکید کرده است اما متاسفانه به شرایط تعدیل نیروی کار و هم چنین لزوم تعطیلی واحدهای تولیدی فعال در صنایع غیر ضروری نپرداخته است .

در حال حاضر با توجه به شرایط فعلی چه راهکار حقوقی به کارفرمایان پیشنهاد می شود؟

در پاسخ به این سوال نمی توان واقعیت های کنونی اقتصادی را در نظر گرفت ، گرچه پیشنهاد نمایندگان کارگران تعطیلی واحد های تولید غیر ضروری است ولی تعطیلی واحدهای تولیدی به معنای توقف درآمد زایی این واحد ها و درنهایت شیوع بیکاری است . در چنین شرایطی توصیه ما به صاحبان صنایع و واحد های تولیدی مطالعه تمامی آیین نامه های مربوط به حفظ بهداشت و ایمنی کارگران و بکار گیری توصیه های مندرج درآن به علاوه کمک گرفتن از توصیه های پزشکان در خصوص حفاظت از نیروی کار در شرایط فعلی است .

نگارنده : میترا پورمند