نقد و تحلیل حقوقی فیلم مغز استخوان
مغز استخوان دومین ساخته حمیدرضا قربانیست.همانطور که اشاره شد مجید، همسر سابق بهار، در آستانه اعدام شدن است. پس به چه شکلی بهار میتواند با او رابطه زناشویی برقرار کند؟ آیا به طور کل در زندان این نوع ملاقات‌ها ممنوع نیست؟
استیصال محض
مغز استخوان دومین ساخته حمیدرضا قربانیست. فیلم در ادامه ژانر اجتماعی-سیاه سینمای ایران است که استیصال محض را به عنوان پیرنگ اصلی قصه نشانه می‌رود. پسر بهار( پریناز ایزدیار) دچار سرطان شده است و تنها راه باقی مانده برای آنها استفاده از خون بند ناف برادر یا خواهر تازه متولد شده پسر است. مسئله اما این است که همسر فعلی بهار پدر بچه نیست و این فرزند را از ازدواج قبلیش دارد. بهار از همسر قبلیش(جواد عزتی) جدا شده و با همسر فعلیش(بابک حمیدیان) زندگی می‌کند. همسر قبلی بهار، مجید، به جرم قتل و تجاوز محکوم شده است و منتظر اجرای حکم اعدامش است. بهار فقط یک راه حل دارد. .جدا شدن از همسر فعلیش، حسین، و ازدواج با همسر قبلیش برای بچه‌دار شدن.
سیاهیِ فیلم بی‌پایان است. منتظر معجزه نباید بود. مصیبتی را نشان می‌دهد که یک طرف داستان بدون توجه به عواقبش نیاز به یک تصمیم سریع دارد. تصمیم بهار برای جدایی از حسین آنقدر عجولانه است که ارتباط و غمی که در رابطه بالاجبار شکست خورده آن‌هاست به خوبی تبیین نمی‌شود.
همانطور که اشاره شد مجید، همسر سابق بهار، در آستانه اعدام شدن است. پس به چه شکلی بهار میتواند با او رابطه زناشویی برقرار کند؟ آیا به طور کل در زندان این نوع ملاقات‌ها ممنوع نیست؟
در کشورهای مختلف به منظور حفظ روابط خانوادگی و تشویق زندانیان خوش‌رفتار به آنها اجازه ملاقات با همسر قانونی داده می‌شود. این مساله به زندانی کمک می‌کند از جامعه و خانواده به کل فاصله نگیرد و امید بازگشت به جامعه را داشته باشد. هرچند بعضی از کشورها مانند نیوزلند یا برخی ایلالت‌های آمریکا این نوع ملاقات رو منع کردند. این کشورها اینگونه استدلال می‌کنند که اعطای این امتیازات باعث می‌شود که بازدارندگی زندان‌ها کم شود و از وجهه تنبیهی آن بکاهد. برخی کشورها این نوع ملاقات‌ها را مشروط به خوش‌رفتاری زندانی یا نوع مجازات وی می‌کنند. به عنوان مثال کانادا به کسانی که سابقه خشونت خانگی داشتند چنین اجازه‌ای نمی‌دهد. در برخی از کشورها مانند مکزیک برای ملاقات زناشویی نیاز به تاهل هم نیست. در ایران به ملاقات زناشویی، ملاقات شرعی گفته می‌شود.
در این نوع ملاقات مدارکی لازم است از جمله:
- سند ازدواج دائم یا صیغه نامه رسمی ۹۹ ساله
- همراه شناسنامه و کارت ملی زن و شوهر
این مدارک باید توسط رییس زندان یا قاضی مورد تایید قرار بگیرند. زندانی میتواند برای مدتی بدون حضور مراقب، با همسرش به سر ببرد. این ملاقات در اتاق‌های ویژه صورت می‌گیرد که در این اتاق‌ها وسایل بهداشتی هم وجود دارد.
این نوع ملاقات‌ها تاثیرات مثبتی را در زندانی ایجاد می‌کند. از جمله جلوگیری از انحراف جنسی در زندان و انزوای زندانی، کاهش خشونت و… . بررسی‌ها و تحقیقات مختلف نشان داده است که ملاقات شرعی یا ملاقات ویژه نقش مهمی در کاهش خشونت زندانیان و جلوگیری از تصمیم آنها برای طلاق دارد چرا که حبس‌های طولانی مدت زندانی و همسر وی را به سمت طلاق سوق می‌دهد.
همانطور که بیان شد بهار میتواند با حضور در زندان با مجید رابطه زناشویی برقرار کند و از این طریق با به دنیا آوردن بچه جدید جان بچه نخست خود را نجات دهد.