آیا روزه خواری جرم است؟
در این مطلب به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا روزه خواری در قانون جرم است ؟ و چه مجازاتی برای آن در نظر گرفته شده است.
مدت زمان لازم برای مطالعه این مطلب : 4 دقیقه
احتمالا شنیده اید که دادستان کل ایران، در آستانه ماه رمضان در نامه‌ای به فرمانده نیروی انتظامی، «روزه‌خواری» در ملاء عام را «جرم» اعلام کرده و خواستار «برخورد قانونی» با «روزه‌خواران» شده‌است. محمدجعفر منتظری با انتشار یک روز پیش از آغاز ماه رمضان در ایران از فرمانده نیروی انتظامی، خواست با کسانی که به هر دلیل روزه نیستند، اما تظاهر به روزه‌خواری می‌کنند، تحت عنوان «اقدام به جرم مشهود» برخورد قانونی صورت گیرد. این برخورد شامل سرنشینان خودرو هم می‌شود، چون به گفته او «اتومبیل حریم خصوصی تلقی نمی‌شود» و تظاهر به روزه‌خواری در خودرو نیز مشمول این برخورد خواهد بود.
جرم و مجازات روزه خواری در قانون
روزه از احکام دین اسلام است. بر مسلمانان واجب است که در ماه رمضان روزه بگیرند. به طور کلی عمل نکردن به احکام شرعی، حرام است. مگر اینکه شخص عذر موجهی ماند بیماری، سفر و … داشته باشد. بنابراین مطابق قوانین اسلام اگر کسی بدون عذر موجه به تکلیف شرعی خود عمل نکند، مرتکب عمل حرام شده است. باید گفت عمل روزه خواری اگر چه از نظر شرعی حرام است، اما در قانون جرم نیست و برای روزه خواری مجازاتی تعیین نشده است مگر در شرایط خاص.
روزه خواری در ملاعام جرم است؟
ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی بیان میکند : ” هر کس علناً در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید، علاوه بر کیفر عمل به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم می گردد و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نمی‌باشد ولی عفت عمومی را جریحه‌دار نماید فقط به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم خواهد شد.“
بنابراین روزه خواری در صورتی جرم است که :
به صورت علنی در انظار و اماکن عمومی ( مثل پارک و خیابان ) انجام شود.
عفت عمومی را جریحه دار کند.
در ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی گفته شده علنا و در انظار عمومی. بنابراین اگر کسی مخفیانه و در جایی خلوت اقدام به روزه خواری کند، نباید عمل او تظاهر به روزه خواری تلقی شود.
مجازات جرم تظاهر به روزه خواری چیست؟
طبق آنچه گفته شد برای تظاهر به روزه خواری مجازات تعیین شده است.
حبس از 10 روز تا 2 ماه یا تا 74 ضربه شلاق
اما چند نکته ی مهم در مورد مجازات روزه خواری وجود دارد :
– مجازات این جرم تعزیر درجه ی 8 است.
– با توجه به ماده ی 65 قانون مجازات اسلامی، در این جرم مرتکب به جای حبس به مجازات جایگزین محکوم می شود.
– امکان تخفیف مجازات، تعویق صدور حکم و تعلیق اجرای مجازات، در مورد این جرم وجود دارد.
آیا روزه خواری در وسایل نقلیه شخصی جرم است ؟
با توجه به تبصره ی ماده 5 قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر، وسیله نقلیه حریم خصوصی محسوب نمی شود. اگر کسی که در حال رانندگی در خیابان به صورت علنی روزه خواری می کند، مرتکب جرم شده و به مجازات آن محکوم می شود.
اما در مورد ماده 638 قانون مجازات اسلامی، برداشت های متفاوت و اختلافاتی در بین حقوقدانان وجود دارد. برای مثال عده ای معتقدند چون برای این عمل مجازاتی تعیین نشده بنابراین جرم دانستن آن امری سلیقه ای است. در بخشی از این ماده عنوان شده : ” عملی که عفت عمومی را جریحه دار کند ” از آنجا که به جرائم جنسی جرائم منافی عفت گفته می شود، و روزه خواری در ملاء عام یک جرم جنسی نیست بنابراین نمی توان گفت عفت عمومی را جریحه دار می کند.