مجله حقوقی اندیشه

در ایران انواع متفاوتی از شرکت ثبت می‌شود که در این بین شرکت سهامی عام و خاص و مسئولیت محدود و تضامنی، رتبه‎‌ی بالاتری نسبت به شرکتهایی که اداره ثبت اسناد در املاک کشور به ثبت می رسند را دارا هستند. در ادامه با انواع شرکت‎‌ها و شرایط آنها آشنا می‌شویم.

زمان لازم برای مطالعه این مطلب : 4 دقیقه

به چه مجموعه ‎ای “شرکت” گفته می‎شود؟

شرکت به معنای مجموعه ای از اشخاص است که به منظور کسب و کار به انجام فعالیت گوناگون می ‎پردازند. در اصطلاح حقوقی نیز، شرکت به قراردادی اطلاق می‎شود که بر مبنای آن شرکا، سود حاصل از شرکت را میان خودشان تقسیم می‌کنند. انواع شرکت ها عبارتند از شرکت های تجاری و شرکت های مدنی. شرکت های تجاری نیز خود به شرکت سهامی، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تضامنی، شرکت مختلط غیرسهامی، شرکت مختلط سهامی ، شرکت نسبی و شرکت تعاونی تولید و مصرف تقسیم می ‎شوند.

انواع شرکت :

– شرکتهای تجاری، به اجتماع دو یا چند شخص حقیقی و حقوقی به منظور انجام عملیات تجاری و کسب سود گفته می‎شود. یک شرکت تجاری از طریق ثبت در اداره ثبت شرکت‎ها، هویت پیدا می‌کند.

– شرکت مدنی با هدف انجام فعالیتی مشترک میان دو یا چند نفر تشکیل شده و اعضای شرکت در زمینه ی کسب وکار و پیشه وری فعالیت می کنند. به عبارتی، موضوع فعالیت شرکت های مدنی معاملات غیرتجاری است و هدف آن کسب سود نیست. همچنین شرکت‎های مدنی به صورت قانونی، مکلف به ثبت شرکت در مرجع ثبت شرکت ها نیستند.

انواع و ویژگی های کلی شرکت های تجاری :

شرکت سهامی یکی از انواع شرکت های تجاری است.

– شرکت سهامی عام، شرکت هایی هستند که موسسین آنها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می‎کنند. در شرکت سهامی عام حداقل سرمایه اولیه مبلغ پنج میلیون ریال و تعداد شرکای آن پنج نفر است.

– شرکت سهامی خاص، شرکت هایی هستند که تمام سرمایه آنها درهنگام تاسیس منحصرا توسط موسسین تامین شود. تعداد مدیران شرکت های سهامی خاص حداقل سه  نفر و تعداد سهامداران نیز حداقل سه نفر است.

– شرکت با مسئولیت محدود، شرکتی است که بین دو یا چند شریک و به منظور انجام امور تجارتی تشکیل شده و هریک از  شرکاء تا میزان سرمایه خود در شرکت، مسئول قروض و تعهدات شرکت هستند. این نوع شرکت هنگامی تشکیل می ‎شود که تمام سرمایه نقدی و سهم الشرکه غیرنقدی نیز تسلیم شده باشد.

– شرکت تضامنی، به منظور امور تجارتی بین دو یا چند شریک با مسئولیت تضامنی تشکیل می‎شود. اگر دارایی شرکت برای تادیه قروض کافی نباشد، هریک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است.

– شرکت مختلط غیرسهامی، شرکتی است که به منظور انجام امور تجارتی، تحت اسم مخصوصی بین یک یا چند شریک ضامن و یک یا چند شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می شود. شریک ضامن مسئول تمام قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود و تحت اسم مخصوصی بین عده ای از شرکای سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می‎شود و مدیریت آن مختص شرکای ضامن است.

– شرکت نسبی، جهت انجام امور تجارتی است و از دو یا چند شریک  تشکیل می‎شود. مسئولیت هریک از شرکا به نسبت سرمایه‎ای است که در شرکت آورده است.

– شرکت تعاونی تولید، طبق قانون تجارت، بین عده ای از صاحبان شناخته شده حرفه‎ها تشکیل شده و شرکای شرکت، مشاغل خود را برای تولید و فروش اشیاء یا اجناس به کار می‎برند. حداقل دو سوم اعضای شرکت تعاونی تولید، باید از شرکایی که حرفه آنها موضوع عملیات شرکت است، انتخاب شوند.

– شرکت تعاونی مصرف، جهت اهدافی مانند فروش اجناس لازم برای مصارف زندگی تشکیل می ‎شود. اگر اجناس مزبور را شرکاء ایجاد کرده یا خریده باشند، تقسیم نفع و ضرر میان شرکا به نسبت خرید هریک از آنها خواهد‎بود. شرکت تعاونی باید مانند سایر شرکت‎های تجاری و به منظور ایجاد شخصیت حقوقی استقلال یافته، در اداره ثبت شرکت‎ها نامی را انتخاب کرده و حتما باید واژه تعاونی نیز قید شود.

شرکت مدنی باید دارای چه ویژگی هایی باشد ؟

شرکت مدنی شخص حقوقی محسوب نشده و تابعیت و اقامتگاه ندارد. معاملاتی که شرکت مدنی انجام می‌‎دهد، معاملات تجاری نیستند چرا که شرکت مدنی، شرکت تجاری محسوب نمی‎شود و در صورتی که مدت تعیین نشود، شرکت مدنی به تقاضای هریک از شرکا از بین می‎رود. درخصوص شرکت مدنی مقررات مربوط به تصفیه و امور ورشکستگی قابل اجرا نیست. البته درصورتی که شرکت مدنی ثبت شود، رسمیت قانونی پیدا خواهدکرد و چنانچه در دفترخانه اسناد رسمی، شرکتنامه رسمی تنظیم گردد ادله‎ایی برای اثبات شخصیت حقوقی نیست.

تعریف موسسه چیست؟

موسسات و تشکیلات غیرتجارتی برای مقاصد غیر تجارتی، مانند امور علمی، ادبی یا امورخیریه و امثال آن تشکیل می‎شوند. اعم از آنکه موسسین و تشکیل‎دهندگان آن، قصد انتفاع داشته یا نداشته باشند. همچنین موسسات مزبور می‌‎توانند عناوینی مانند انجمن، کانون، بنگاه و امثال آن را اختیار نمایند ولی اتخاذ عناوینی که اختصاص به تشکیلات دولتی و کشوری دارد، از سوی موسسات مزبور امکان‌‎پذیر نخواهد بود. موسسات از تاریخ تشکیل، شخصیت حقوقی پیدا می‎کنند.

تفاوت موسسه و شرکت چیست؟ 

ثبت شرکت به منظور رسیدن به سود و سرمایه بیشتر انجام می‌‎شود. موسسات، با اهداف نامحدود و متفاوت که سودآوری و فعالیت‌های اقتصادی نیز می‎تواند جزئی از آن اهداف باشد، تاسیس می‎شوند. موسسه می‎تواند در تملک بخش خصوصی یا دولت قرار گیرد. درخصوص ثبت شرکت با توجه به نوع آن، حداقل به دو شریک نیازاست در صورتی که ثبت و تاسیس موسسه تنها با حضور یک شخص حقیقی نیز امکان پذیر است.

برای ثبت شرکت، نام برند، نام و علامت تجاری و سایر موارد حقوقی با مشاوران و وکلای اندیشه در تماس باشید.

گردآورنده : نگین ارزانی