مجله حقوقی اندیشه

نَفَقه در لغت به معنیِ هزینه، خرج، اخراجات، خرج هر روزه، خرجی، آمده‌است. بر طبق ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی نفقه فرزند بر عهده پدر است و بعد از فوت پدر یا عدم توانایی مالی او بر عهده جد پدری است اما اگر نه پدر و نه جد پدری تمکن مالی نداشته باشند نفقه بر عهده مادر خواهد بود. در این مطلب به بررسی چند مورد در مورد نفقه فرزند می پردازیم.

زمان لازم برای مطالعه این مطلب : 4 دقیقه 

نفقه فرزند  پسر و دختر چه تفاوتی دارد؟

میزان نفقه فرزندان مشخص شده نیست وتفاوتی هم میان این دو وجود ندارد. بنابراین میزان نفقه باتوجه به شرایط موجود ونیاز فرزند و درآمد پدر مشخص می گردد و طبق رویه به طور کلی، پسران تا  زمانی که شغلی ندارند و دختران تا زمانی که ازدواج نکرده و در خانه پدری هستند مستحق دریافت نفقه هستند.

نفقه فرزند پس از طلاق چگونه است؟

پرداخت نفقه به اینکه کدام یک از زوجین( زن وشوهر) حضانت فرزند را بر عهده دارد، ارتباطی ندارد. پس از طلاق، حتی اگر حضانت طفل با مادر هم باشد، پرداخت نفقه همچنان بر عهده پدر خواهد بود.

نفقه فرزند دختر و پسر بر عهده چه شخصی است؟

بدیهی است اگر زن و شوهر دارای فرزند باشند( دختر و پسر تفاوتی ندارد) و طلاق بگیرند ، همچنان پرداخت نفقه برعهده پدر خواهد بود .

نفقه تا چه سنی به دختر و پسر تعلق می گیرد؟

طبق قانون نمی توان به طور مشخص سن تعلق نفقه به فرزند پسر را تعیین کرد بلکه شرط تعلق نفقه به پسر آن است که نتواند با شغل مناسب درآمد کافی کسب کند ، دختر نیز تا زمانی از پدرش نفقه دریافت می کند که ازدواج نکرده باشد، دارای شغل نباشد و در منزل پدرش سکونت کند.

اگر فرزند شغل داشته باشد نفقه  به او تعلق می گیرد؟

مادامی که فرزندان شغل و درآمد مشخصی نداشته باشند نفقه به آن ها تعلق می گیرد، اما درصورتی که دارای شغل باشند دیگرمستحق دریافت نفقه نیستند.

آیا پدر می تواند فرزند را از خانه بیرون کند ؟ محل زندگی و مسکن شامل نفقه است؟

تامین مسکن جزء نفقه فرزند محسوب می شود البته  ازلحاظ عرفی نیز پسر تا سن 18 سالگی درصورتی که توانایی انجام کار داشته باشد و دوران خدمت خود را به اتمام رسانده باشد، مستحق دریافت نفقه نیست و پدر می تواند فرزندش را از خانه بیرون کند اما در خصوص دختر، پدر موظف است تا زمان ازدواج دخترش نفقه او را بپردازد.

نفقه شامل چه چیزهایی است؟

ماده 1024 قانون مدنی در بیان نفقه فرزندان تحت تکفل پدر مقرر می کند ، نفقه اقارب عبارتست از مسکن، البسه، غذا و اثاث  زندگی با در نظر گرفتن درجه استطاعت منفق، بدین معنا که پدر بتواند نفقه دهد.

هزینه ی تحصیل جزو نفقه محسوب می شود؟

به نظر می رسد هزینه تحصیل تا مقطعی که تحصیل فرزندان اجباری است جزءنفقه محسوب می شود، اما اگر فرزندی بخواهد در دانشگاه تحصیل کند اجباری برای پدر و مادر او برای پرداخت هزینه تحصیل نیست.

نفقه فرزند پس از فوت پدر بر عهده ی چه کسی است ؟

پرداخت نفقه فرزند بعد از فوت پدر که طبق ماده 1199 قانون مدنی، نفقه اولاد بر عهده پدر است. پس از فوت پدر یا عدم قدرت او به انفاق به عهده اجداد پدری است. با رعایت الاقرب فالاقرب در صورت نبودن پدر و اجداد پدری یا عدم قدرت آنها نفقه بر عهده مادر است. هر گاه مادر هم زنده یا قادر به انفاق نباشد با رعایت الاقرب فالاقرب به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری واجب النفقه است و اگر چند نفر از اجداد و جدات مزبور از حیث درجه اقربیت مساوی باشند نفقه را باید به حصه متساوی تأدیه کنند. بنابراین همانگونه آنان در صورت فوت فرزند ارث از فرزند می برند حق حضانت و پرداخت نفقه را نیز قانونگذار بر عهده آنان محول نموده است.

نفقه به فرزند نامشروع تعلق می گیرد؟

از آنجا که ممکن است منتسب به پدر نباشد و یا بدون رعایت موازین شرعی و قانونی متولد شده باشد، فرزند نامشروع  حق نفقه ندارد.لازمه پرداخت نفقه اثبات نسب بوده و اگر موارد دیگری وجود داشته باشد که توافق تولد فرزند به یکی از آن دو نفر (زن و مرد) در صورت تولد تعلق گیرد. ملاک رأی دادگاه است.

گردآورنده  : نگین ارزانی