مجله حقوقی اندیشه

دیه از مفاهیم حقوقی مطرح شده در اسلام و ماهیت آن جبران خسارت است. این جبران خسارت ناشی از عمل مرتکب است که به بزه دیده یا اولیای دم، تعلق می گیرد و می تواند ماهیت جزایی یا مدنی داشته باشد.در مفهوم جزایی آن به مالی گفته می شود که در صدمات بدنی ناشی از جرایم عمدی یا شبه عمدی که امکان قصاص آن وجود ندارد، یا اولیای دم با توافق به دریافت دیه رضایت میدهند، به بزه دیده یا اولیای دم او پرداخت می شود.در این مطلب به چند پرسش اساسی در رابطه با دیه پاسخ داده ایم.

دیه در قانون ایران

دیه به چه مواردی تعلق می گیرد؟

طبق قانون مجازات اسلامی در خصوص جرائم عمدی که به هردلیلی منجر به قصاص مجرم نشود و خانواده مقتول با قاتل توافق نمایند، به جای اجرای مجازات قصاص، دیه مقتول پرداخت شود. همچنین در مواردی که جرم غیرعمدی اتفاق افتاده باشد، در این صورت نیز مرتکب با پرداخت دیه مجازات خواهد شد.

تشخیص میزان دیه چگونه است؟

محاسبه دیه براساس مبلغی است که توسط قوه قضاییه به صورت سالانه اعلام می‌شود. به همین جهت پزشکی قانونی نیز با اعلام میزان صدمات وارده به فرد و اعلام آن به دادگاه ، مسیر محاسبه دیه را هموار کرده و دادگاه نیز براساس گواهی پزشکی قانونی مبلغ دیه را اعلام می کند.

شرایط پرداخت دیه چگونه است؟

مدت زمان پرداخت دیه در جرائم عمدی موجب دیه ، ظرف یک سال قمری از زمان وقوع جرم است. مدت زمان پرداخت دیه در جرائم شبه عمد، ظرف دوسال قمری از زمان وقوع جرم ( پرداخت کننده ظرف هر سال نصف دیه را بپردازد) و مهلت پرداخت دیه در جرائم خطای محض نیز ظرف سه سال قمری از تاریخ وقوع جرم خواهد بود. بدین معنا که پرداخت کننده ظرف هرسال یک سوم دیه را بپردازد.

در صورتی که امکان پرداخت دیه وجود نداشته باشد چه اتفاقی می افتد؟

درفرض عدم امکان پرداخت دیه ، شخص محکوم به پرداخت می تواند تا سی روز از زمان ابلاغ اجراییه درخواست اعسار خود را تقدیم دادگاه کند . بنابراین مدیون حبس نمی شود. اگر هم در حبس باشد در فرض اثبات اعسار ، محکوم از حبس آزاد می شود و چنانچه قادر به پرداخت دیه به شکل اقساط هم شود ، دادگاه متناسب با وضعیت مالی او حکم به تقسیط دیه را صادر می کند.

در صورت ابهام یا سوال درباره دیه و مباحث مربوط می توانید سوال خود را در کامنت ها مطرح کنید تا کارشناسان و وکلا در اسرع وقت بررسی نمایند.

لینک راه های ارتباطی با موسسه حقوقی اندیشه جهت اخذ وقت مشاوره

گردآورنده : نگین ارزانی