طلاق غیابی
بر اساس قانون، طلاق غیابی در صورتی مطرح می شود که یکی از زوجین در دعوای طلاق حاضر نشود و لایحه ای هم به دادگاه ارائه نداده باشد. طلاق غیابی می تواند از طرف زن یا مرد مطرح شود. در این مطلب به بررسی شرایط طلاق غیابی می پردازیم.
در چه صورتی دادگاه، حکم غیابی صادر می کند؟
پس از مطرح شدن دعوا، دادگاه برای شخص خوانده (شخصی که علیه او خواسته ای طرح شده)، ابلاغیه ای جهت حضور در زمان معین شده در دادگاه ارسال می کند. درصورتی که خوانده دعوا به منظور دفاع از خود، در جلسه دادگاه حضور پیدا نکند یا ابلاغ به درستی صورت نگیرد، دادگاه اقدام به صدور حکم غیابی می کند. شخصی که در غیاب او حکم صادر شده، ظرف مهلت بیست روز، می تواند نسبت به رای غیابی واخواهی (اعتراض) خود را مطرح کند.
مراحل طلاق غیابی چیست؟
در خصوص طلاق غیابی، ابتدا باید دادخواست طلاق را با ذکر دلایل و مستندات به دادگاه خانواده تقدیم کنید. دادگاه خانواده پس از بررسی دادخواست شما، طرفین پرونده را به دادگاه دعوت می کند. سپس دعوی را به داوری، صلح و سازش ارجاع خواهد داد. در شرایطی که خوانده در مراحل رسیدگی غایب باشد، قاضی دادگاه در صورت احراز شرایط طلاق غیابی، مبادرت به صدور حکم می‌کند. حکم مذکور، ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل واخواهی در دادگاه صادر کننده رای است. پس از گذشت مهلت قانونی واخواهی، بیست روز، مهلت تجدید نظرخواهی در دادگاه تجدید نظر استان وجود دارد. در صورت عدم فرجام خواهی خوانده ( عدم درخواست رسیدگی مجدد پرونده)، رای طلاق، قطعی و قابل اجرا خواهد بود. قانون درخصوص مراحل طلاق غیابی، بیست روز مهلت فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور را هم در نظر گرفته است.
در صورتی که طلاق غیابی از سوی زوج باشد، تکلیف زوجه چیست؟
همانطور که می دانید در قانون ایران، حق طلاق با مرد است. لذا چنانچه زوج (مرد)، دادخواست طلاق به طرفیت همسرش ارائه دهد، تقاوتی ندارد که زوجه (زن) در دادگاه حضور پیدا کند یا خیر. چرا که قطعاً رای طلاق صادر خواهد شد. در صورت عدم حضور زوجه در دادگاه و عدم تقدیم لایحه از سوی او، رای غیابی صادر شده و زن می‌تواند در مهلت قانونی، نسبت به رای صادره، واخواهی (اعتراض) یا فرجام‌خواهی کند. آنچه در اینجا اهمیت دارد توجه به این نکته است که حکم طلاق در صورتی اجرا و ثبت خواهد شد که مرد تمامی حقوق زن از جمله نفقه، مهریه، اجرت المثل و نصف اموال خود را به زوجه پرداخت کند.
چنانچه طلاق غیابی از سوی زوجه باشد، تکلیف چیست؟
زوجه باید ابتدا دادخواست طلاق را به دادگاه ارائه دهد. درصورتی که زوجه، در طلاق از سوی زوج وکالت داشته باشد، می تواند برای طلاق اقدام کند. اما طلاق مذکور، غیابی محسوب نمی شود. در شرایطی که مرد به هر دلیلی در دادگاه حاضر نشده و ادله کافی برای قاضی احراز شود، می تواند حکم به طلاق دهد. مفقود شدن زوج (شوهر) به مدت چهار سال تمام، یکی از مواردی که براساس قانون، زوجه می تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند. چنانچه زوج، شروط چاپی عقدنامه را امضا کند، بر اساس بندهای ۸ و ۱۱ عقدنامه، ترک منزل به مدت شش ماه نیز از موجبات طلاق خواهد بود. در صورتی که زوج در دادگاه حاضر نشود، رای طلاق غیابی است. لازم به ذکر است دادگاه از اموال و دارایی مرد، به میزان مهریه توقیف خواهد کرد تا زوجه بتواند مهریه خود را مطالبه کند.
مهریه در طلاق غیابی چگونه پرداخت می شود؟
اگر درخواست طلاق از سوی مرد باشد، باید هرآنچه که در سند ازدواج به عنوان مهریه مشخص شده را به زن پرداخت کند. به علاوه، نفقه و اجرت المثل ایام زندگی زناشویی، که توسط کارشناس پرونده تعیین خواهد شد، به زوجه پرداخت کند. زوج موظف است، نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با زوجه تحصیل نموده، به زن منتقل کند. در صورت تقاضای طلاق از سمت زوجه و عدم توانایی مالی زوج، دادگاه پرداخت مهریه را تقسیط می کند. زنی که می‌خواهد به صورت غیابی از شوهر خود طلاق بگیرد، باید مالی از اموال شوهر را برای توقیف مهریه به دادگاه معرفی کند تا با فروش مال، مهریه‌اش پرداخت شود. اگر شوهر مالی نداشته باشد یا مفقود شود، زوجه هر زمانی که به مال یا زوج دسترسی پیدا کند، می‌تواند او را به دادگاه معرفی کرده و مهریه‌اش را دریافت کند.
درصورتی که زوج، مدعی پرداخت مهریه شود تکلیف چیست؟
در صورتی که زوج، به عنوان شخصی که محکوم به پرداخت مهریه شده، ادعا کند قبلا مهریه را به طور کامل به زوجه پرداخت کرده یا زن اقدام به بخشش مهریه خود و ابراء ذمه همسر نموده است، زوج باید ظرف بیست روز از صدور رای دادگاه، اقدام به واخواهی نماید.
بعضی از وکلا و زنان، دادخواست مطالبه نفقه معوقه (حداقل به مدت شش ماه) را در شورای حل اختلاف مطرح می کنند و با ارائه نشانی صوری زوج، رای غیابی نفقه معوقه اخذ کرده و به استناد عدم پرداخت نفقه، دادخواست طلاق به دادگاه ارائه می دهند. روش مذکور، در بیشترخصوص مردانی که مدتی در خارج از کشور هستند، اعمال می شود. بدیهی است در صورت کذب بودن موضوع، ارائه دادخواست مطالبه نفقه معوقه، امری غیر اخلاقی محسوب می شود.
گردآورنده : نگین ارزانی