مجله حقوقی اندیشه

در چند روز اخیر، نامه ای کتبی مبنی بر فروش قرص های ضدباروردی تنها در صورت تجویز پزشک، در شبکه های اجتماعی منتشر شده که واکنش های زیادی را در پی داشته است. در این مطلب به بررسی قانون طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده که مبنای دستورات اخیر است، پرداختیم.

زمان لازم برای مطالعه این مطلب : 3 دقیقه

طرح جوانی جمعیت که تحت عنوان قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده به تصویب رسیده، یکی از قوانین جنجالی مجلس است. مطابق با این قانون دسترسی زنان به سقط جنین بسیار محدودتراز پیش شده است. حتی عبارت بارداری پرخطریا بارداری ناخواسته از ادبیات حاکم برسقط جنین حذف و به جای آن عبارت مراقبت های ویژه جایگزین شده است. 

این طرح نه تنها فراهم آوردن دارو یا وسایل سقط جنین را از مصادیق افساد فی الارض دانسته است بلکه هررفتاری را که به هرشکل درتضاد با آن باشد را جرم انگاری کرده و قابل مجازات دانسته است. 

در این قانون همه وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های زیرمجموعه دولت موظف شده‌اند تا دستورالعمل‌ها، برنامه‌ها و منشورهای مرتبط با خانواده، فرزندآوری و جمعیت را در چهارچوب مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی تهیه کنند و در زمان مقرر ارائه دهند.

تدوین شاخص‌های ارزیابی و سنجش اقدامات اثربخش و رشد ازدواج و فرزندآوری به تفکیک بخش‌های خانواده، رسانه، سازمان‌های مردم نهاد و دستگاه اجرایی، شرکت‌ها و مؤسسات خصوصی مدیران و نخبگان، اهدای سالانه جایزه ملی جوانی جمعیت، پایش زمانی و مکانی مستمر تغییرات جمعیتی در سطوح ملی، استانی و شهرستانی با مشارکت مرکز آمار ایران و پایش جامعه وضعیت سقط جنین در کشور بر اساس جمع‌بندی گزارش دستگاه‌های ذیربط و پژوهش‌های مرتبط» بخش دیگر وظایف ستاد ملی جمعیت است. لینک منبع

اما در حقیقت این طرح به جز ایجاد محدودیت چه ریسک هایی را برای زنان و کودکان به ارمغان می آورد؟ 

– مرگ مادران دربارداری های پرخطر 

– اقبال زنان به سقط جنین درمحیط های آلوده و ابتلا به بیماری و مرگ زنان 

– تولد فرزندان با نارسایی های جسمی از جمله سندروم داون 

– پدیده کودکان و نوزادان رها شده ؛ بدیهی است با که محدود کردن دسترسی زنان به سقط جنین زنان تعداد فرزندان رها شده افزایش خواهد یافت.

– تحمیل هزینه های تهیه دارو برای کودکان مبتلا به بیماری خاص ؛ با محدودکردن دسترسی زنان به سقط جنین، شاهد تولد بیشتر کودکان مبتلا به بیماری های خاص خواهیم بود. بدیهی است که تهیه داروهای مربوط به این بیماری ها هزینه ای بر دوش دولت خواهد بود. 

این موارد تنها بخشی از آثار اجرای قانون جوانی جمعیت است. اما آثار غیر مستقیم اجرای این قانون چیست؟

– افزایش موارد کودک همسری ، رها کردن همسر و فرزندان و طلاق 

– افزایش موارد خشونت خانگی 

– خودداری کارفرماها از استخدام کارگران زن (به دلیل آنکه مرخصی پس از زایمان افزایش یافته است )

طبق آنچه از پیش بینی ها برداشت شده، این قانون درحقیقت با شتاب بسیار زیاد و بدون درنظر گرفتن شرایط حاکم برجامعه از جمله شرایط اقتصادی نوشته شده است و به نظر می رسد پس از چند سال پیامدهای منفی اجرای آن هم برای جامعه پزشکی هم برای مردم و هم برای وزارت بهداشت و کادردرمان مشخص شود.