مجله حقوقی اندیشه

با انتشار فایل های صوتی در شبکه های مجازی، از توهین به مراجعین در بخش زنان و زایمان ، شاهد روایات مختلف افراد در همین موضوع بوده‌ایم. در این مطلب به بررسی جایگاه و حقوق بیماران در قانون ایران پرداختیم .

خلاصه مطلب :

ممکن است تاکنون در مراجعات خود به مراکز درمانی، یا از شنیده های اطرافیان ، تجربیاتی از نارضایتی های مختلف از خدمات پزشکی و بهداشتی و رفتارهای نامناسب، داشته باشید. به علاوه اخیرا در شبکه های اجتماعی با انتشار فایل های صوتی از توهین به مراجعین در بخش زنان و زایمان، شاهد روایات مشابهی از افراد بودیم . بحث درباره ی این موضوع در زمان اوج گیری کرونا در ایران نیز تکرار شده‌است. اما سوال اینجاست ! آیا به حقوق بیمار در قانون ایران پرداخته شده‌است ؟

خواندن این مقاله به 3 دقیقه زمان نیاز دارد.

چرا توجه به حقوق بیمار در قانون مهم است ؟

درد و رنج بیماری همراه ناگسستنی انسان است ؛ اما در کنار پذیرش این حقیقت بشر همواره تلاش کرده‌است که رنج جسم را کمتر کند و در کنار آن شفقت و ارائه خدمات درمانی با درنظر گرفتن حقوق انسانی را، به عنوان یک اصل پذیرفته شده جای دهد. ارائه بیمه های متنوع با پوشش های متنوع به متقاضیان ، الزام دولت‌ها به ارائه‌ی خدمات پزشکی به قشر محروم و اختصاص یارانه به بیماری‌های خاص، تنها بخشی از خروجی اراده جمعی برای کاهش رنج بیماران است. البته باید توجه داشت که ارائه خدمات پزشکی کف مطالبات بیماران و خانواده آنان است و ارائه خدمات درمانی باید به گونه‌ای باشد تا کرامت انسانی افراد حفظ شود.

منشور حقوق بیمار چه می گوید ؟

منشور حقوق بیمار در ایران در سال 1388 تصویب شد که به ارائه‌ی خدمات درمانی با حفظ کرامت انسان و با درنظرگرفتن ویژگی های بیماران از جمله جنسیت، فوریت خدمات و زبان بیمار پرداخته‌است . هم‌چنین این منشور، حق بیمار به  منظور حفظ حریم، رسیدگی به شکایات بیماران و دسترسی به اطلاعات پزشکی و به اطلاعات مربوط به بیماری خود را به رسمیت شناخته و توجه ویژه ای به گروه‌های آسیب‌پذیر(از جمله کودکان ، سالخوردگان ، زنان و زندانیان ) نشان داده‌است .

چرا منشور حقوق بیمار عملا کارکردی در ایران نداشته است ؟

تصویب قوانین ، آیین نامه و منشور‌هایی از این دست برای حفاظت از حقوق بیماران کافی نیست و اگر اراده‌ی قوی جهت اجرای این قبیل تصمیم‌ها نباشد ، تصویب این دستورالعمل‌ها در عمل فایده‌ای نخواهد‌داشت. نظام ارائه‌ی خدمات درمانی مانند سایر بخش‌ها تحت تاثیر اقتصاد است و در صورتی که بدلیل کمبود بودجه بیمارستان‌ها توانایی ارائه‌ی خدمات به‌روز و کارآمد را نداشته‌باشند یا به‌دلیل نبود بودجه بیمارستان‌ها نتوانند از دستگاه‌های پیشرفته به جهت تشخیص و درمان بیماری استفاده کنند، عملا تصویب منشور و دستورالعمل به جهت حفظ حقوق بیمار فایده‌ای نخواهد داشت.

اگر به موضوع این مقاله علاقمند بوده اید، پیشنهاد می کنیم سری به مطلب مشابه بزنید :

منشور حقوق بیمار چیست ؟

اتانازی و تحیلی حقوقی آن 

راهکار برای حمایت از حقوق بیمار چیست ؟

در کنار مطالب گفته‌شده، کادر درمانی باید بیمار را انسان دردمند و رنجوری ببیند که برای رهایی از عذاب به بیمارستان و سایر مراکز درمانی پناه آورده‌است. در صورتی که تربیت کادر درمان بدون در نظر گرفتن کرامت انسانی مراجعه کننده باشد، ممکن است شاهد بدرفتاری کادر درمان با بیمارانی باشیم که متعلق به گروه‌های کم درآمد و آسیب‌پذیر هستند . برای مثال، اخیراٌ چند فایل صوتی از بخش زنان و زایمان درشبکه‌های اجتماعی پخش شده‌است، که در آن به مراجعانی که درحال زایمان هستند، توهین شده و با خشونت با آنها رفتار می‌شود. پخش فایل‌هایی اینچنین ویا گله و شکایت از پزشکان، سوال‌های غیر ضروری غیر مرتبط با بیماری همگی نشانگر این موضوع است که تصویب منشور حقوق بیمار در ایران، اگرچه گام بزرگی است اما به تنهایی تضمین‌کننده حقوق بیماران نیست .

گردآورنده : میترا پورمند