مجله حقوقی اندیشه

با گستردگی دسترسی افراد در سراسر کشور، میزان استقبال از خرید اینترنتی افزایش یافته است. به ویژه در سالهای اخیر که با افزایش اجاره بهای مغازه و فروشگاه ها، بسیاری از افراد فروش محصولات خود را در فضای مجازی با سود بیشتری تخمین زده و فروش اینترنتی را انتخاب می کنند. اینستاگرام با توجه به کاربرد آسان برای افراد، از جمله بسترهای مناسب برای خرید و فروش است. در این مطلب به بررسی مشکلاتی که در رابطه با خرید اینترنتی در اینستاگرام ممکن است ایجاد شود و نحوه ی برخورد با آن پرداختیم.

در بسیاری از موارد خرید اینترنتی ممکن است کالا بدست شما نرسد و یا کالای اشتباهی یا آسیب دیده را دریافت کنید. در این شرایط باید چکار کنیم؟  شاید اولین اقدامی که به ذهن می رسد، این است که شاکی نسبت به شکایت از پیج فروش اینترنتی اینستاگرم به دلیل عدم ارسال جنس اقدام کند.

شکایت از خرید اینترنتی اینستاگرام

در مواردی که شخصی اقدام به خرید اینترنتی نموده و پیج اینستاگرام جنس مورد نظر را تحویل ندهد، این امکان برای شخص وجود دارد که اقدام به شکایت از خرید اینترنتی اینستاگرام کند. ارتکاب جرم در فضای اینترنتی و شبکه های اجتماعی همچون اینستاگرام باعث نمی شود که این جرم نادیده گرفته شده و امکان شکایت از آن وجود نداشته باشد .

دادسرای جرایم رایانه‌ای و همچنین پلیس فتا از جمله نهادهایی هستند که به صورت تخصصی، به جرایم اینترنتی همچون جرم فیشینگ رسیدگی می کنند. این مراجع، در مواردی اقدام به رسیدگی به شکایت از خرید اینترنتی اینستاگرام می کنند که جرمی اتفاق افتاده باشد، مانند کلاهبرداری . اما اینکه  فروشنده اینستاگرام فقط مرتکب عدم ارسال جنس شده است و یا پیج فروش اینترنتی صرفا تاخیر در تحویل کالا داشته، وصف کیفری ندارد. در این شرایط به جای شکایت کیفری،  باید در دادگاه های حقوقی به خواسته الزام به ایفای تعهد و یا بازپرداخت مبلغ پرداخت شده ، طرح دعوا کرد.

شکایت کیفری از خرید اینترنتی اینستاگرام

برای ثبت شکایت کیفری به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و با استناد به جرم کلاهبرداری اینترنتی در اینستاگرام و عدم ارسال جنس، از شخصی که ما را فریفته و بعد از دریافت وجه، جنس یا کالا را ارسال نمی کند، شکایت کیفری طرح کنیم . دادسرا موضوع را به پلیس فتا ارجاع می دهد و پلیس فتا باید تحقیقات مد نظر دادسرا را انجام دهد. پلیس فتا باید بررسی کند کلاهبرداری اینترنتی انجام شده یا خیر و مشخص کند شماره حسابی که وجه مورد کلاهبرداری اینترنتی به حساب وی واریز شده است متعلق به کیست و….

در این مرحله پلیس فتا نتیجه تحقیقات خود را به دادسرای جرایم رایانه ای ارسال می کند و دادسرا در این خصوص اظهارنظر می کند که آیا عدم ارسال جنس توسط پیج اینستاگرام مشمول یکی از عناوین مجرمانه بوده است یا خیر.  اگر با توجه به شواهد و مدارک ارائه شده توسط شاکی وقوع یکی از جرایم رایانه ای را احراز کنند ، پرونده را به دادگاه کیفری ارجاع می کنند . اما اگر دادسرای جرایم رایانه ای وقوع جرم را محرز ندانست، شکایت را رد می کند و اصلا نوبت به رسیدگی دادگاه نمی رسد . هرچند قرار منع تعقیب صادره توسط دادسرا ، در دادگاه کیفری قابل اعتراض است و اگر دادگاه این اعتراض را وارد دانست ، به جرم رسیدگی و رای صادر می کند .

لازم به ذکر است که بسیاری از شکایات مربوط به عدم ارسال جنس توسط پیج های اینستاگرام رد می شوند ؛ به دلیل اینکه دادسرا وقوع جرمی را تشخیص نمی دهد، چون عدم ارسال جنس به تنهایی جرم نیست، بلکه تخلف از مفاد قرارداد خرید و فروشی است که ما بین دو طرف منعقد شده است .

شکایت حقوقی از خرید اینترنتی اینستاگرام

در صورتی که قصد شکایت کیفری به دلیل عدم ارسال جنس توسط پیج اینترنتی را نداشته و یا نتوانیم به جرم کلاهبرداری یا سرقت اینترنتی استناد کنیم، یا اینکه اساسا شکایت کیفری توسط ما به نتیجه ای نرسد، می توانیم از طریق حقوقی اقدام کنیم. ارائه این دادخواست از طریق مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بوده و مرجع رسیدگی به آن، دادگاه حقوقی است. دادخواست حقوقی باید به خواسته الزام به ایفای تعهد و همچنین دریافت خسارات قانونی تنظیم شود . در صورتی که مبلغ خواسته زیر بیست میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف و در صورتی که بیشتر از بیست میلیون تومان باشد ، دادگاه حقوقی صلاحیت رسیدگی به دعوا را دارد .

اگر از فروشگاه یا سایت خرید کرده اید که دارای نماد اعتماد الترونیک یا ای نماد است، از این طریق نیز می توانید از کسب و کار اینترنتی شکایت کنید . شکایت از پیج اینستاگرام از طریق سایت ای نماد امکان پذیر نیست.

با مراجعه به سایت پلیس فتا و از قسمت گزارش های مردمی نیز می توان اقدام به ثبت تخلف پیج فروش اینترنتی یا سایت های اینترنتی تقلبی کرد. توجه کنید که این گزارش صرفا ناظر بر گزارش تخلفات است و این اقدام شکایت محسوب نشده و رسیدگی حقوقی به آن انجام نمی شود. برای طرح شکایت می بایست از طریق سامانه ثنا شکواییه یا دادخواست ثبت نمود .

توجه داشته باشید که شاکی باید کلیه اسناد و مدارک لازم در خصوص تخلفات پیج فروش اینترنتی اینستاگرام را به دادخواست یا شکواییه خود ضمیمه کند. اگر نتواند سند و مدرکی بابت پرداخت وجه کالا به دادگاه ارائه دهد، طبیعتا دادگاه نیز نمی تواند حکم محکومیت یا مجازات مرتکب را صادر کند .

از جمله اسناد و مدارک مهمی که در این خصوص می توان به آنها استناد کرد، فیش های پرداخت وجه به شماره حساب شخص، کلیه مکالمات و گفتگوهای رد و بدل شده در دایرکت اینستاگرام یا در قالب پیام است.