مجله حقوقی اندیشه

در دنیای تکنولوژی امروزی، ثبت اموال فکری به ویژه ثبت بین المللی آن اهمیت دارد. در این مطلب به بررسی یکی از توافقات بین المللی در زمینه ثبت اختراعات به نام PCT پرداختیم.

PCT چیست؟

PCT مخفف عبارت Patent Corporation Treaty   به معنای معاهده همکاری ثبت اختراع است. این معاهده با هدف حمایت از دارایی های فکری به ویژع اختراعات، طراحی شده است و مسیری موازی ثبت ملی و سرزمینی اختراعات است. معاهده مذکور معاهده ایی چند جانبه است که در سال 1970 میلادی با عضویت 18 کشور به تصویب رسیده، در مقر سازمان مالکیت فکری در ژنو اداره می شود و تا به امروز بالغ بر 150 عضو دارد. ایران نیز در سال 1392 به معاهده مذکور ملحق شده است.

پروتکل ثبت اختراع در قالب PCT

ثبت اختراع از طریق سیستم PCT از لحاظ شکلی به دو نوع، بین المللی و ملی تقسیم می‎شود.

مراحل کار در ثبت بین المللی عبارتست از ثبت درخواست متقاضی و بررسی کارشناسان، آماده سازی گزارشی تخصصی از سوی دریافت کننده، انتشار گزارش توسط وایپو WIPO ( سازمان مالکیت فکری جهانی) است. در صورت درخواست متقاضی، امکان ارزیابی تکمیلی بین المللی در قابلیت پتنت شدن اختراع توسط متخصصین وجود دارد و  با توجه به اشراف متخصصی وایپو، به متقاضیان توصیه می شود این مرحله اختیاری را نیز پشت سربگذارند. عموما پس از طی این مراحل، درخواست ثبت به دفاتر ملی کشور متقاضی ارسال می‎شود. در موارد بسیاری طی موفقیت آمیز مراحل فوق رابطه مستقیمی با پیگیری مستمر متقاضی دارد، بدین معنا که خود او مسئول پیگیری تقاضای ثبت بوده و انتظار پاسخ سرموعد از ارگان مربوطه، انتظاری به دور از واقعیت است.

در ثبت ملی، آماده سازی سرموعد مدارک اختراع، ارائه‎ی نسخ ترجمه شده، ارایه جزییات صاحب اثر اهمیت دارد.

در ادامه باید یادآور شد که با ثبت بین المللی به مدت سی ماه حق تقدم برای ثبت ملی متقاضی پیش بینی شده است، هر چند در برخی از مواقع به دلیل عدم هماهنگی دستورالعمل های PTC  و مقررات ملی، مدت مذکور به بیست ماه تقلیل می یابد.

مزایای PCT چیست؟

– حمایت از اختراع و تسهیل روند ثبت اختراع در سطح بین المللی

– تسهیل دسترسی عمومی به اطلاعات فنی مرتبط با اختراع

– امکان استفاده هم زمان از خدمات ارایه شده ارگانهای ثبتی

– جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه چراکه درخواست خود را به یک نام و زبان مشترک در یک مکان و یک هزینه است.

– ایجاد حق تقدم در ثبت ملی برای متقاضی ثبت اختراع

– علاوه بر موارد فوق، امکان پرداخت هزینه ثبت از یک واحد پولی و امکان پرداخت آن در یک مکان موجبات کاهش هزینه و عوارض ناشی از آن را فراهم می کند.

گردآورنده  : مریم مهردوست